W roku 2018 odbył się pierwszy konkurs specjalny PNFN pod hasłem „Ciągłość i zmiana w komunikacji we współczesnych stosunkach polsko-niemieckich”.
Ideą stojącą za organizacją konkursu specjalnego było dążenie do zainteresowania tematyką szerszego grona odbiorców, a jednocześnie do wsparcia empirycznych i teoretycznych badań nad komunikacją we współczesnych stosunkach polsko-niemieckich. Dofinansowane badania mogły być poświęcone roli określonych grup i aktorów społecznych; ze szczególnym uwzględnieniem interakcji komunikacyjnych w polityce, mediach i w ramach społeczeństwa obywatelskiego.
Istotnym kryterium było, aby w badaniach znalazło się miejsce na analizę takich aspektów jak wpływ specyfiki danej kultury politycznej na komunikację, rola mediów w propagowaniu wiedzy o sąsiednim kraju oraz postawy i międzykulturowe kompetencje decydentów. Szczególne znaczenie miało również uwzględnienie tematu gruntownego przeobrażenia komunikacji w wyniku dynamicznego rozwoju internetu i mediów społecznościowych. W centrum badań znaleźć się miała współczesność, zwłaszcza okres po wstąpieniu Polski do UE i charakterystyczne dla niego aktualne wyzwania.
W konkursie wyłonione zostały dwa zwycięskie projekty:
W ramach projektu „Emocjonalne sąsiedztwo. Afekty w polsko-niemieckich dyskursach medialnych od przystąpienia Polski do UE” naukowcy z Uniwersytetu Bayreuth i Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy przeprowadzili analizę tekstów prasowych dotyczących wydarzeń medialnych istotnych zarówno dla Polaków jak i dla Niemców, w celu zbadania jakie jawne i ukryte emocje pojawiają się w przekazach prasowych i w jaki sposób wpływają one na afektywne światopoglądy, które są następnie reprodukowane i rozpowszechniane. Wyniki badań pozwoliły wykazać różnice między polskim i niemieckim dyskursem medialnym i zrozumieć ich przyczyny, co może stanowić impuls do przygotowania dyskursywnie realizowanej „polityki afektów” rozumianej jako polityka promujących współpracę emocji.
Projekt „Aktorzy, obszary, sposoby – komunikacja polsko-niemiecka: ze sobą i o sobie” zrealizował w latach 2019-2022 zespół naukowców z trzech instytucji: Instytutu Spraw Publicznych w Warszawie, Deutsches-Polen Institut w Darmstadt oraz z Freie Universität w Berlinie, przeprowadzając szeroko zakrojone badania, zgłębiające komunikację między Polakami i Niemcami oraz ich sposób komunikowania o sobie nawzajem. Efektem jest szereg wydarzeń, badań i dostępnych online publikacji, które z różnych perspektyw analizują m.in. takie elementy relacji polsko-niemieckich jak sposób postrzegania kraju sąsiada, tematu wojny czy przekazów obecnych w mediach społecznościowych.
Więcej informacji o projektach: „Emocjonalne sąsiedztwo. Afekty w polsko-niemieckich dyskursach medialnych od przystąpienia Polski do UE” i „Aktorzy, obszary, sposoby – komunikacja polsko-niemiecka: ze sobą i o sobie”.